Islom

Hurmat yuzasidan odamlarning qo‘lini o‘psa bo‘ladimi?

photo 643

Loading

Yoshi katta va hurmatli kishining qo‘lini o‘pish sunnat amal emas. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ummatlarini bu ishga da’vat etganlari haqida biror hadis yo‘q.

Lekin, hadislarda sahobalar tomonidan ba’zi munosabatlar bilan Rasululloh sollallohu alayhi va sallam hamda sahobalarning qo‘lini o‘pganligi to‘g‘risida ma’lumotlar uchraydi.

Imom Buxoriy rohimahullohning “Al-adab al-mufrad” kitobida Vaazi’ ibn Omirdan rivoyat qilinadi: “Biz Madinaga keldik. Odamlar: Ana Rasululloh sollallohu alayhi va sallam, dedilar. Biz Ul zotning qo‘llari va oyoqlarini o‘pa boshladik”.

Suhaybdan rivoyat qilinadi: “Alini ko‘rdim, Abbosning qo‘lini o‘pdilar…” (Imom Buxoriy rivoyati).
Yuqoridagi hadislardan tushunamizki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalarini hurmat yuzasidan bir-birlarining qo‘llarini o‘pishidan qaytarmaganlar.

Lekin, bu ishda insonning niyati muhim rol o‘ynaydi. Sahobalar qalban va zohiran samimiy inson bo‘lganlar hamda qo‘lni o‘pishda faqatgina o‘z ehtiromlarini izhor qilganlar, boshqa narsani niyat qilmaganlar. Demak, qo‘l o‘payotganning ham, qo‘li o‘pilayotgan insonning ham niyati to‘g‘ri bo‘lishi, g‘ururlanish, manmanlik va riyoga berilmasligi kerak.

Imom Navaviy aytadilar: “Biror kishining boyligi, mansabi, dunyoviy shon-shavkati va obro‘si uchun qo‘lini o‘pishdan qaytariladi”. Chunki, inson dunyoviy narsalar uchun boshqalar oldida o‘zini xorlashi mumkin emas.

Imom Molik rohimahulloh kibr va ulug‘lashga sabab bo‘lish ehtimoli borligi uchun qo‘l o‘pishni ma’qul ko‘rmaganlar. Ammo biror insonning Allohga yaqinligi, ilmi, amali, din ishidagi sharafi uchun qo‘lini va peshonasidan o‘psa – bu joiz, deganlar.

Shu bilan birga, ota-onani xursand qilish maqsadida hamda hurmat yuzasidan qo‘li va oyog‘ini o‘pish joiz amaldir.

“Durrul-muxtor” da “Olim va parhezgor kimsaning qo‘lini tabarruk yuzasidan hamda dindor hokim va odil sultonning qo‘lini hurmatlash uchun o‘pishning zarari yo‘q”, – deyilgan.

Yodda saqlash lozimki, olimni yoki ulug‘ insonlarning qo‘lini o‘pishni odat tusiga aylantirmaslik lozim.
Rosululloh sollallohu alayhi va sallamdan so‘radilar: “Kishi birodari bilan uchrashganida egiladimi, yo‘q, dedilar. Uni o‘padimi yoki quchoqlaydimi, U zot, yo‘q, dedilar. Qo‘l berib ko‘rishadimi, deb so‘ralganda, ha, dedilar” (Termiziy rivoyati).

Muallif: Po‘latxon Kattayev, Toshkent islom instituti Hadis va islom tarixi fanlari kafedrasi katta o‘qituvchisi.
Manba: O‘zbekiston musulmonlari idorasi Buxoro viloyati vakilligi.

Muhokama qilish (0 ta sharh)

Javob berish


  • Telegram
    photo
    18.03.2024

    Buxoroda maktab o‘quvchilarini olib ketayotgan avtobus va yuk mashinasi o‘rtasida sodir bo‘lgan avariya oqibatida o‘quvchi halok bo‘ldi (video)

    photo
    29.02.2024

    Buxorodagi san’at maktabida usta pianinoni keti bilan chalgani rostmi yoxud feyk-xabar ortida nima turibdi?

    photo
    27.02.2024

    Buxorolik tadbirkorning o‘z joniga qasd qilgani rostmi yoxud yolg‘on xabar ortida shaxsiy manfaat turibdimi?

    photo
    26.02.2024

    Buxoroda aeroport orqali qadimiy tangalarni Dog‘istonga olib ketishmoqchi bo‘lishdi

    photo
    23.02.2024

    Har bir murojaat e’tiborda — Davlat kadastrlari palatasi Buxoro viloyati boshqarmasi

    photo
    09.02.2024

    Ipoteka krediti asosida olingan uy-joyni kreditni to’lamasdan boshqa shaxsga sotish mumkinmi?

    photo
    31.01.2024

    Huquqshunos sharhi: talabalar ham oliygohdan “suyunchi puli” olishga haqli

    picture
    25.01.2024

    Murodjon Umarov O‘zbekiston mahallalari uyushmasi Buxoro viloyati boshqarmasi boshlig‘i etib tayinlandi

    picture
    23.01.2024

    Jinoyat ishlari bo‘yicha Qorako‘l tumani sudi raisi Boborahim Achilovga hayfsan berildi

    picture
    19.01.2024

    “Yordam beringlar, otam onamni o‘ldiryapti!” — 20 yillik turmushdan so‘ng qorako‘llik erkak o‘z xotinini bolalari ko‘z o‘ngida o‘ldirdi

    picture
    18.01.2024

    G‘ijduvonlik “uddaburon” tanishining xonadonidan tamaki kontrabandasi uchun foydalanmoqchi bo‘ldi

    picture 1
    17.01.2024

    Markaziy bankning Buxorodagi rahbari Erkin Mansurovning 20 mln dollarlik jinoyat ishidagi aybi isbotlanmadi

    picture
    17.01.2024

    Buxoroda bojxona orqali jangovor o‘qlarni olib o‘tishga urinish bo‘ldi

    Buxoroisharif.uz

    Eng ko‘p o‘qilgan maqolalar

    Яндекс.Метрика

    Tahririyat manzili: 200400, O‘zbekiston Respublikasi, Buxoro viloyati, Buxoro tumani, Nodirabegim ko‘chasi, 23-uy. Bosh muharrir: Nazarov S. L. Muassis: “Buxoroisharif UZ Axborot xizmati” xususiy korxonasi. Ariza, taklif va shikoyatlaringizni info@buxoroisharif.uz ga yoʻllang. Joylashtirilgan maʼlumotlardan toʻliq yoki qisman foydalanish, tarqatish, chop etish faqat manba ko‘rsatilgan hollarda ruxsat beriladi.

    © 2023. Ushbu sayt OAV sifatida Oʻzbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi AOKA dan 1394 raqami bilan 2021-yilda ro‘yxatdan o‘tgan.