Buxorolik sportchi Toshkentda o‘tgan xalqaro turnirda chempion bo‘ldi

Joriy yilning 29-30-sentabr kunlari Toshkent viloyatida sportning dzyudo turi boʻyicha Oleg Derkach sovrini uchun oʻtkazilgan xalqaro turnirda Buxoro tumanidagi Olimpiya va milliy sport turlari boʻyicha davlat ixtisoslashtirilgan maktab-internati oʻquvchisi Mansur Gʻafurov 55 kg vazn toifasida barcha raqiblaridan ustun kelib, chempion degan nomga sazovor boʻldi.

Buxorolik mard va jasur o‘g‘longa g‘alaba muborak bo‘lsin deb qolamiz hamda chempionning kelgusi ishlarida ulkan muvaffaqiyatlar tilaymiz! Mansurning go‘zal O‘zbekistonimiz nomini jahon arenalarida ham yuksak sharaf bilan himoya qilishiga ishonamiz!

Shu o‘rinda, dzyudo sport turi haqida qisqacha ma’lumot berib o‘tamiz. Dzyudo (yaponchada “dzyu” — yumshoq, “do” — yoʻl) — sport yakkakurashi hisoblanadi. Unga Dzigoro Kano (1860—1938) 1882-yilda asos solgan. U yaponlarning jiu-jitsu yakkakurashidan inson salomatligiga ziyon yetkazmaydigan usullarini olib, dzyudoni jismoniy barkamollikka yetaklaydigan sport turi sifatida shakllantirdi. Dzyudochilar kimano (oq kalta kamzul va cholvor) kiyib, yalangoyoq tatami (gilam) ustida bellashadilar. Asosan 7 ta vazn toifasida (erkaklarda 60 kg, 66 kg, 73 kg, 81 kg, 90 kg, 100 kg, 100+ kg, ayollarda 48 kg, 52 kg, 57 kg, 63 kg, 70 kg, 78 kg, 78+ kg) musobaqa uyushtiriladi, kurash erkaklarda 5 daq., ayollarda 4 daq. davom etadi. Tik turib kurashilganda raqiblar (chalish, siltab tashlash, yelkadan oshirib otish va h.) usullar qoʻllab bir-birlarini tatamiga yiqitib, baho olishga harakat qiladilar. Yotib kurashilganda qoʻl-oyoqlarni qayirish, ogʻritish va boʻgʻish usullarini qoʻllab, raqibining yelkasini tatamiga 30 soniya davomida bosib turib yengishga (yengilganini tan olishga majbur etishga) ruxsat etiladi. Usullar bajarilishiga qarab, kurashchilarga “koko”, “yuko”, “vazari” va “ippon” baholari beriladi (“ippon” — sof gʻalaba, 2 ta “vazari” — gʻalaba, “yuko” va “koko” baholari sanab borilib, yakunda inobatga olinadi).

Dzyudo boʻyicha musobaqalar 1883-yildan oʻtkaziladi. Xalqaro Dzyudo federatsiyasi (FIJ) 1956-yilda tuzilgan, unga 150 ga yaqin mamlakat, shu jumladan Oʻzbekistan Dzyudo federatsiyasi aʼzo (1991-y). 1956-yildan jahon chempionati oʻtkazib kelinadi, 1964-yildan olimpiada oʻyinlari dasturiga kiritilgan.